Kumak - Białoruś - Kramek

Relacje polsko-białoruskie jako przedmiot narracji dezinformacji rosyjskiej w Polsce | Analiza dezinformacji
Wstęp:
Poniższy tekst ma za zadanie zaprezentować wnioski z przeprowadzonej analizy jakościowej rosyjskich przekazów dezinformacyjnych w stosunku do relacji politycznych Polski i Białorusi. Tu ważnym jest zwrócenie uwagi, że punktem wyjście będzie obrazowanie Polski – to znaczy takie budowanie narracji, które bezpośrednio odnosi się do kreowania pożądanego przez rosyjską dezinformację wizerunku państwa polskiego.
Praca oscyluje wokół jednego zasadniczego problemu w postaci pytania jakie elementy stosunków politycznych, kulturowych i historycznych między Polską a Białorusią podlegają dezinformacji, w jaki sposób są one prezentowane. Za okres analizy i faktografię uznano czas od wyborów prezydenckich na Białorusi do rocznicy traktatu ryskiego, co pozwoliło na postawienie następujących pytań: jak prezentowano miejsce i rolę Polski w obliczu kryzysu politycznego na Białorusi? jak prezentowano Polskę, Polaków i mniejszość polską na Białorusi w obliczu kryzysu politycznego w relacjach polsko-białoruskich? w jaki sposób interpretowano polskie działania polityczne na rzecz Białorusi w kraju i za granicą? oraz jaką rolę odegrała historia i wojna pamięci w rosyjskiej dezinformacji w zakresie prezentowania relacji polsko-białoruskich?
Powyższe pytania nie uwzględniają szeregu innych komponentów dezinformacyjnych. przede wszystkim praca nie odnosi się do metod, technik i mechanizmów wdrażanych przez rosyjską dezinformację, ale skupia się na przekazie narracyjnym. Kontekst fałszerstwa wyborów na Białorusi
W ostatnim roku byliśmy świadkami szeregu działań dezinformacyjnych w zakresie relacji polsko-białoruskich. Analiza propagandy i dezinformacji pozwala wyłonić kilka głównych obszarów, które stały się przedmiotem manipulacji faktami. Pierwszym obszarem poddanym analizie jest kontekst wyborów prezydenckich na Białorusi i kwestia protestów:
a) Pojawiają się oskarżenia pod adresem Polski o inicjowanie protestów: „urzędujący prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka powiedział, że protestującymi w kraju zarządzano z Polski, Wielkiej Brytanii i Czech” , „uczestnicy niesankcjonowanych akcji protestacyjnych byli sterowani z Polski”.
b) W dezinformacji rosyjskiej Polska obrazowana jest jako państwo sterujące protestami poprzez prezentowanie uczestnictwa Polaków w protestach i wspieranie protestujących : „Obywatele Polski brali udział w protestach” , „bo to właśnie z Warszawy koordynowane są działania organizatorów masowych zamieszek w republice , oskarżano Polaków, że to oni byli „szczególnie aktywni podczas protestów”.
c) Polska obrazowana jest jako państwo dążące do wywołania na Białorusi „kolorowej rewolucji”: : „po nieudanej próbie „kolorowej rewolucji” na Białorusi nastąpiła wojna hybrydowa i „bezprecedensowa presja” Zachodu, powiedział we wtorek minister obrony republiki Wiktor Chrenin” , „niszczycielskie siły, napędzane przez kierownictwo Polski, Litwy, Czech i Ukrainy, podjęły próbę niekonstytucyjnej zmiany władzy na Białorusi”.
d) Polska obrazowana jest również jako państwo prowadzące przeciw Białorusi wojnę hybrydową: „realizowane działania, nastawione na destabilizację sytuacji w kraju, zaostrzanie sytuacji w przestrzeni informacyjnej, prowokowanie masowych zamieszek doprowadziło do istniejącego wzrostu w międzypaństwowych stosunkach. Swój wkład w ten destrukcyjny proces wniosła i Unia Europejska jako całość, i nasi najbliżsi sąsiedzi, oddzielne państwa – Polska i Litwa” , motyw „ingerencji z zagranicy” jest bardzo częsty przy prezentowaniu protestów: „zarówno Polska, jak i państwa bałtyckie zachowują się bezczelnie wobec Białorusi i ingerują w wewnętrzne sprawy kraju”.
e) Polska prezentowana jest również jako kraj szkolący białoruskich opozycjonistów. Ciekawym zabiegiem jest tu częsta egzemplifikacja spotkań Swietłany Cihanouskiej, Siergieja Dylewskiego , ale również i innych białoruskich opozycjonistów do Warszawy: „Waleryja Cepkały poinformował, że zamierza on wraz z rodziną przenieść się do Warszawy. Tam czekają go spotkania z „bardzo wpływowymi” politykami” , „Polska daje schronienie opozycji: Wolha Kawalkawa, przybyła do Warszawy”.
f) Polska obrazowana jest jako państwo sponsorujące protesty i opozycję na Białorusi. Ten wątek ma za zadanie zdyskredytować zarówno państwo polskie jak i opozycjonistów białoruskich prezentując ich jako piątą kolumnę: „stypendystów” polskiego rządu, którym od lat wtłacza się do głowy antybiałoruskie przekonania” ; „robią im tam takie pranie mózgu, jak robią to Polacy naszej młodzieży, która się tam uczy i podrzucą ich nam jako piątą kolumnę”.
g) Pod adresem Polski płyną dezinformacyjne oskarżenia o ekstremizm i wspieranie terrorystów: „Biełsat – telewizja finansowana przez państwo polskie, która otwarcie skierowana jest przeciwko legalnym władzom Białorusi” , „Centralny Sąd Rejonowy w Mińsku uznał kanał informacyjny NEXTA-Live i związane z nim logo NEXTA za materiały ekstremistyczne , strona białoruska wystąpiło również o wydanie blogerów uznanych za ekstremistów i oskarżonych o działalność terrorystyczną prowadzoną na Białorusi z terytorium Polski.
Sąsiedzkie relacje Polska-Białoruś
W artykułach pojawiają się odniesienia do szerszych relacji międzynarodowych, sąsiedzkich między Polską a Białorusią. W przypadku obrazowania relacji polsko-białoruskich na arenie międzynarodowej:
a) Polska obrazowana jest jako państwo niszczące wizerunek Białorusi, wzywające do sankcji oraz domagające się interwencji dyplomatycznej i gospodarczej przeciwko legalnie wybranym władzom białoruskim: „Polska nie chce, aby UE ograniczyła się tylko do sankcji wobec Białorusi”.
b) Polska prezentowana jest jako państwo sąsiedzkie o roszczeniach terytorialnych oraz cechujące się rządami (elitami) nacjonalistycznymi, dążeniami imperialnymi: „polscy nacjonaliści, którzy zawsze uważali białoruskie ziemie za część Wielkiej Rzeczpospolitej, nie mają już krzty przyzwoitości”.
W tym kontekście bardzo dużo miejsca poświęcono dezinformacji odnoszącej się do chęci inkorporacji przez Polskę Grodna: „w Grodnie zawiesza się na balkonach polskie flagi i otwarcie deklaruje: w momencie rozpadu Białorusi, obwód grodzieński zostanie przekazany Polsce” , „Polsce nie uda się zrealizować „planu przyłączenia obwodu grodzieńskiego” , Polsce nie uda się zrealizować „planu przyłączenia obwodu grodzieńskiego” , „obwód grodzieński przejdzie do Polski. Oni już o tym mówią otwarcie, śpią i widzą. Nie uda im się, wiem to na pewno” , „Trzeba bronić zachodniej perły Białorusi z jej centrum w Grodnie” - powiedział Łukaszenka. Ktoś, zacierając ręce, przypomina sobie o Kresach Wschodnich, gdzie wszystko, co białoruskie, było zakazane i zostało wypalone rozpalonym żelazem” .
Kontekst historyczny
Ważnym elementem ułatwiającym często wyjaśnienie pewnych kwestii w zakresie działania dezinformacyjnego jest kontekstualizacja historyczna rozumiana jako odniesienia do historii polsko-białoruskiej.
Historia jako motyw narracyjny jest osobnym narzędziem działań wojny informacyjnej przeciwko Polsce. W odniesieniu do kontekstualizacji historycznej na sputnikpolska.com należy wskazać, że w omawianym okresie da się wyróżnić trzy główne wątki:
a) Pierwszy odnosi się do I Rzeczpospolitej – jako państwa imperialnego. Przez ten pryzmat realizowane są powyższe narracje o chęci inkorporacji Białorusi.
b) Drugi do polskiego Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” prezentowany jako: „radykalnie prawicowe uroczystości na terenach gęsto zaludnionych przez etnicznych Białorusinów w Polsce są jawną, cyniczną zniewagą pamięci ofiar band żołnierzy wyklętych oraz otwartym przyzwoleniem na gloryfikację nazizmu”.
c) Trzeci pojawiający się w tym okresie wątek narracji dezinformacyjnej to setna rocznica traktatu ryskiego, który obrazowano następująco: „którym znaczna część terytorium Ukrainy i Białorusi przypadła Polsce”. Do tego dochodzą wyjątkowo szkodliwe działania wojny historycznej wskazujące na prześladowania przez Polaków mniejszości Białoruskiej i Ukraińskiej: „ludność rosyjskojęzyczna była poddawana represjom politycznym, konsekwentnej „polonizacji”, a Warszawa uważała osoby rosyjskojęzyczne na tym terytorium jako ludzi drugiego sortu”.
Wypada wskazać, że powyższa analiza deskrypcyjna nie ujmuje całości działań dezinformacyjnych. W kontekście dalszych badań zakłada się pogłębioną analizę jakościową poprzez weryfikację mechanizmów dezinformacji (powtórzenie, przypomnienie, pominięcie) oraz metod i technik dezinformacyjnych wykierowanych przeciwko Polsce.
Innymi obszarami dezinformacji w relacjach polsko-białoruskich, które nie znalazły się w obszarze pola tematycznego, ale dały się zaobserwować w wyniku badania są: relacja polsko-ukraińskie i wspólna chęć agresji tych państw na Białoruś, wasalizacja Polski względem USA, prywatyzacja i pauperyzacja społeczeństwa polskiego, negatywne działania polskie na Ukrainie, łamanie praw człowieka przez Polskę, błędnie realizowana polityka wschodnia Polski, koncentracja sił NATO w celu ataku na Białoruś, lub wywołania chaosu przy granicy z Rosją.

Polska-Białoruś - próby skłócenia

Jest prowadzonych wiele działań, by skłócić narody polski i białoruski; uważam, że wielkim zadaniem prezydenta RP jest, aby przeciwdziałać tego typu próbom - mówił w poniedziałek przed spotkaniem w Bielsku Podlaskim z przedstawicielami mniejszości białoruskiej w Polsce prezydent Andrzej Duda.
Prezydent w poniedziałek i wtorek składa wizytę w województwie podlaskim. W poniedziałek m.in. odwiedził Klasztor Prawosławny Świętych Marty i Marii na Świętej Górze Grabarce. Po południu w Bielsku Podlaskim prezydent spotka się z przedstawicielami mniejszości białoruskiej w Polsce.

W wypowiedzi dla mediów przed spotkaniem prezydent przypomniał, że w ubiegły piątek w Warszawie spotkał się z liderką białoruskiej opozycji Swiatłaną Cichanouską oraz trzema przedstawicielkami mniejszości polskiej na Białorusi, które w ostatnim czasie przetrzymywane były w białoruskim areszcie, ale staraniem m.in. polskich władz zostały zwolnione i od 25 maja przebywają w Polsce.

Nawiązując do poniedziałkowego spotkania z przedstawicielami mniejszości białoruskiej w Polsce prezydent zapowiedział, że rozmowa będzie dotyczyła obecnej sytuacji na Białorusi.

"Wiele działań jest prowadzonych po to, żeby skłócić nasze społeczeństwa i narody, a przecież jesteśmy wszyscy razem obywatelami jednej Rzeczypospolitej i chciałbym bardzo, żebyśmy do tej sytuacji nie dopuścili"

- powiedział.

"Uważam, że jest wielkim zadaniem prezydenta RP, aby przeciwdziałać tego typu próbom, aby pewne rzeczy pokazywać i nazywać po imieniu"

- podkreślił Andrzej Duda.

Prezydent poinformował ponadto, że w poniedziałek złożył także wieniec pod krzyżem w Zaleszanach. Na przełomie stycznia i lutego 1946 roku oddział podziemia niepodległościowego pod dowództwem Romualda Rajsa "Burego" spacyfikował pięć wsi k. Bielska Podlaskiego: Zanie, Zaleszany, Końcowiznę, Szpaki i Wólkę Wygonowską, zamieszkane przez ludność białoruską wyznającą prawosławie - zginęło 79 osób, wśród zamordowanych były też dzieci. Krzyż w Zaleszanach upamiętnia ofiary zbrodni dokonanej 29 stycznia 1946 na 16 mieszkańcach wsi.
https://niezalezna.pl/398599-polska-bialorus-proby-s...