Śluby po nowemu. Bez księdza i wesela na 100 par.

Kościół zmienił zasady zawierania małżeństw
Nowe przepisy kościelne dotyczą przede wszystkim tego, co wydarzyć się musi przez ślubem: weryfikacji narzeczonych przez księży, nauk przedślubnych, dokumentów, zapowiedzi. Nowelizacja prawa jest wyjściem Kościoła na przeciw zmieniającej się sytuacji społecznej i obyczajowej w Polsce. Przybywa małżeństw zawieranych przez katolików z obcokrajowcami, wyznawcami innych obrządków i niewierzącymi. Stąd konieczność bardziej szczegółowej weryfikacji przyszłych małżonków oraz ich przygotowania do ślubu.

"Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego" - tak nazywa się wydana 26 listopada br. nowelizacja przepisów. Wejdzie w życie 20 czerwca 2020 roku w całym kraju. Co konkretnie przewiduje? Oto szczegóły.

Śluby po nowemu: zaświadczenie z USC
"Kandydaci do małżeństwa winni zgłosić się do właściwej kancelarii parafialnej nie później niż trzy miesiące przed ślubem w celu rozważnego i spokojnego podjęcia przygotowania bezpośredniego do ślubu, ewentualnego uzupełnienia katechezy przedmałżeńskiej i starannego dopełnienia formalności urzędowych. W czasie pierwszego spotkania w kancelarii z narzeczonymi duszpasterz poinformuje ich o wymogach przygotowania bezpośredniego do małżeństwa oraz o tym, jakie winni przygotować dokumenty i umówi się z nimi na nieodległy termin celem sporządzenia protokołu przedślubnego. Należy mieć na względzie, iż ważność „Zaświadczenia”, które nupturienci winni uzyskać w Urzędzie Stanu Cywilnego, aby ich małżeństwo miało skutki cywilne, wynosi sześć miesięcy. Dlatego terminy przeprowadzenia rozmowy kanonicznej i zawarcia małżeństwa należy uzgodnić tak, by małżeństwo było zawarte przed ostatnim dniem ważności „Zaświadczenia” z USC, pamiętając jednak o tym, iż bez przedłożenia wspomnianego dokumentu duszpasterz nie powinien przystępować do formalności przedślubnych".Protokół przedślubny księdza: jakie pytania w formularzu?
Nowe przepisy mówią, że rozmawiający z narzeczonymi w kancelarii ksiądz nie może już ograniczyć się tylko do zadania im koniecznych pytań (ich lista na końcu tekstu, dotyczą m.in. wiary, światopoglądu, wychowania dzieci etc.) i wpisania do formularza lakonicznych odpowiedzi "tak" lub "nie". Więcej - nie wystarczy już tylko rozmowa z para przyszłych małżonków. "Po swobodnej rozmowie z narzeczonymi duszpasterz winien zadawać pytania każdemu z nich osobno, przynajmniej w tych kwestiach, które nie są tylko zwykłym pozyskaniem danych personalnych. Ten wymóg uzasadniony jest jednym z ważniejszych celów badania kanonicznego, mianowicie ochroną przed dopuszczeniem do zawarcia nieważnego małżeństwa. Rozmowa na osobności sprzyja szczerej wypowiedzi."Rozeznanie kanoniczne: w której parafii?
Weryfikacja narzeczonych ma się odbywać w parafii, w której mieszka przynajmniej jedno z nich. "Uprawnioną do przeprowadzenia badania jest wyłącznie ta, na terenie której rzeczywiście mieszka przynajmniej jedno z nupturientów (a nie parafia urodzenia, chrztu lub pochodzenia). Dotyczy to także osób, które zamieszkują za granicą, nawet gdyby zawarcie małżeństwa miało mieć miejsce w Polsce. Duszpasterz nie może odmawiać przeprowadzenia rozeznania kanonicznego, jeśli nupturient spełnia kryteria zamieszkania przyjęte w prawie kanonicznym (kan. 102). Duszpasterzem właściwym dla tułaczy (kan. 100) jest proboszcz parafii, w której
oni aktualnie przebywają".

Inna parafia możliwa. Ale, uwaga! Nowe przepisy mówią też, że : "Jeśli narzeczeni mają słuszne powody, by zawrzeć małżeństwo w parafii innej niż parafia ich stałego lub tymczasowego zamieszkania albo miesięcznego pobytu, winni uzyskać zezwolenie własnego proboszcza lub ordynariusza miejsca (formularz 9). Takiego zezwolenia nie powinno się im odmawiać bez poważnej przyczyny, ani uzależniać wydania go od spełnienia wymagań, których nie przewiduje prawo kanoniczne".

Zapowiedzi. Dla Kościoła małżeństwo nie jest rzeczą prywatna, ale społeczną. Stąd obowiązek poinformowania o nim parafian. "Zapowiedzi ogłasza się w formie pisemnej przez umieszczenie ich w gablocie ogłoszeń parafialnych w ciągu ośmiu dni, tak by były tam uwidocznione przynajmniej przez dwie kolejne niedziele, lub w niedzielę i święto obowiązujące. Ten sam obowiązek można spełnić przez ogłoszenie ustne podczas liczniej uczęszczanych nabożeństw parafialnych, w kolejne dwie niedziele lub w niedzielę i święto obowiązujące. Do wiadomości – zarówno w formie ustnej, jak i pisemnej – podaje się jedynie imiona i nazwiska oraz parafię zamieszkania tych, którzy mają zamiar zawrzeć małżeństwo".
Śluby po nowemu: jakie dokumenty?
Narzeczeni obowiązkowo przedstawić muszą księdzu: dowód osobisty, świadectwo chrztu (Uwaga! "Świadectwa chrztu należy żądać także od ochrzczonych niekatolików, jednak należy mieć na względzie, iż dokumentuje ono tylko przyjęty chrzest, nie stanowi zaś dowodu stanu wolnego" - czytamy w przepisach), potwierdzenie przyjęcia sakramentu bierzmowania, świadectwo katechizacji szkolnej ("w uzasadnionych przypadkach – np. gdy chodzi o osoby starsze – proboszcz może zwolnić z obowiązku przedstawienia tego dokumentu.") , zaświadczenie z USC stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, świadectwo uczestnictwa w katechezie przedślubnej obejmujące także spotkania w katolickiej poradni rodzinnej; zaświadczenie o wygłoszonych zapowiedziach przedślubnych lub dyspensy od nich.

Przeszkody w zawarciu małżeństwa
Co ważne, w sytuacjach wyjątkowych konieczne są dodatkowe dokumenty: "W przypadku zaistnienia przeszkód małżeńskich konieczny jest reskrypt odpowiedniej władzy kościelnej z udzieloną dyspensą od przeszkody (kan. 1078-1082). W określonych przepisami prawa przypadkach wymaga się pisemnego zezwolenia ordynariusza miejsca na zawarcie małżeństwa względnie na asystowanie przy nim".

Oto przykłady przeszkód w zawarciu małżeństwa:

choroba psychiczna,
nałogi,
podstępne wprowadzenie w błąd co do intencji ślubu, prawdziwego stanu cywilnego etc.
Nowe przepisy kościelne obligują księży do bardziej szczegółowego badania narzeczonych. Podpowiadają, jak to robić i jakie pytania zadawać. Tak, by ograniczyć liczbę unieważnianych potem małżeństw.

Śluby po nowemu: małżeństwa mieszane
Dotąd Kościół był ich surowym przeciwnikiem. Teraz elastyczniejsze przepisy mówią tak: "Małżeństwa mieszane, czyli małżeństwa zawierane przez katolików z ochrzczonymi niekatolikami, są zabronione bez wyraźnego zezwolenia ordynariuszamiejsca (kan. 1124 – formularz 12b i 4). Zakaz ten motywowany jest przede wszystkim trudnościami w istotnych sferach, jakie z dużym prawdopodobieństwem mogą napotkać małżonkowie, których dzielą różnice wyznaniowe. Dramat podziału chrześcijan przenosi się w tym przypadku na ich własną rodzinę. Potencjalne trudności, z jakimi muszą się zmierzyć małżonkowie, to przede wszystkim: rozbieżności w pojmowaniu małżeństwa, zagrożenie wierności względem własnego Kościoła i niebezpieczeństwo indyferentyzmu religijnego,
utrudnienie praktyki wiary, trudność w religijnym wychowaniu potomstwa. Kościół udziela zezwolenia na zawarcie tego rodzaju małżeństwa, jeśli istnieje słuszna i rozumna przyczyna oraz wykluczone zostaje realne niebezpieczeństwo utraty wiary katolickiej przez katolickiego małżonka, a także zagwarantowane są jego prawa w odniesieniu do praktykowania wiary i wychowania potomstwa".
https://warszawa.naszemiasto.pl/nowe-zasady-zawierania-malzens...

„Bierzemy ślub” – postanowiliśmy pewnego pięknego dnia i zaistniał problem. Bo jak to ślub bez księdza? Bez ministrantów, białych kwiatów w kościele, limuzyny? Musisz iść i zapłacić kapłanowi za jego boże powołanie kilkaset złotych, a później udawać nawrócenie, mimo iż ostatni raz w kościele byłeś na pogrzebie cioci Stasi trzy lata temu. Taka jest tradycja. A z tradycjami się przecież nie dyskutuje, prawda?
Jakiś czas temu pojawił się tutaj artykuł o tym, ile dać do koperty. Uwierzcie mi, moi mili, koperta to najmniejszy problem! Pamiętacie ten serial „Mamuśki”? Głupi taki, a ja jeszcze głupsza brałam go za żart. Brałam. Bo teraz wiem, iż jest to wierne odzwierciedlenie rzeczywistości. Wszystko zmienił ŚLUB.

„Bierzemy ślub” – postanowiliśmy pewnego pięknego dnia i zaistniał problem. Bo jak to ślub bez księdza? Bez ministrantów, białych kwiatów w kościele, limuzyny? Musisz iść i zapłacić kapłanowi za jego boże powołanie kilkaset złotych, a później udawać nawrócenie, mimo iż ostatni raz w kościele byłeś na pogrzebie cioci Stasi trzy lata temu. Taka jest tradycja. A z tradycjami się przecież nie dyskutuje, prawda? Co powie matka/ciotka/babcia/sąsiad/pies sąsiada? Przykro im będzie. Grzeszysz, dziecko.

Śluby to małe bale
Sterroryzowana rozpaczą matki, ojca, teściowej i jej jamnika, ze strachem myślałam o tym, co mamy jeszcze do wyznania w sprawie naszego przestę… ślubu. Otóż planujemy, o zgrozo… Małe przyjęcie. Szklanka upadła na podłogę i na chwilę nastała zupełna cisza. Ojciec wziął głęboki oddech, a ja zaczęłam się obawiać, iż to już jego ostatni. Zawiodłam ich. Ich – matkę, ojca, babcię, teściową, ale przede wszystkim ciocię Jadzię, której nie widziałam od 10 lat, kuzyna Piotrka, z którym przecież kopaliśmy piłkę, gdy byliśmy dziećmi, cioteczną babkę Agatę (kim do cholery jest cioteczna babka?) i wszystkich tych innych bliskich mi ludzi, których w swym egoizmie nie uraczę flaszką wódki i kotletem z okazji zamążpójścia.

Trudno się dziwić temu oburzeniu. Porządny, polski ślub, to taki ślub, na który wydaje się nieraz oszczędności życia. Średnio Polacy na wesele przeznaczają od 20 do 40 tysięcy złotych. Głupio się przyznać, ale nawet gdybym miała takie pieniądze, idiotycznie czułabym się przepijając je w jedną noc w asyście wesołych, obcych mi wujów i serdecznych po dwóch drinkach, acz nie bardziej znanych ciotek. Z drugiej strony takie koszty wesel, to świetna wiadomość, oznacza to przecież, że jesteśmy narodem majętnym, czyż nie? No właśnie… Nie. Około 45 procent Polaków deklaruje wszak gotowość wzięcia na ślub kredytu. Byleby było tak jak się należy. Byleby sąsiadom opadły szczęki, było się czego napić. No i żeby jedzenie było dobre, a zespół fajnie grał. Młodzi w tym wszystkim wydają się tylko nieistotnym powodem do wzniesienia kielicha.

Disco polo i butelka wódka ważniejsza od szczęścia młodych
Wrażenie można odnieść, iż wszyscy narzeczeni biorą udział w nieustannym konkursie: kto zorganizuje najbardziej huczne wesele w rodzinie? Śluby, na które zaprasza się 150 osób, nie dziwią nikogo i może jest to powód do zazdrości – ja tylu ludzi bowiem nawet nie znam, a co tu dopiero mówić o bliskich relacjach. Problem leży jednak w tym, że większość par młodych też tych ludzi nie zna. Zapraszają, bo wypada, bo to brat mamy, siostra taty, bo w dzieciństwie się widywali, bo mama mówi, że lepiej zaprosić.

Największa rolę odgrywają tu naciski ze strony rodziny, która pojąć nie może, iż może zabraknąć na uroczystości jednego pijanego wujka Sławka. Gdzie w tym wszystkim jednak meritum sprawy – czyli ślub? Gdzie miejsce na radość z tego, że oto dwoje młodych ludzi zostaje rodziną? Trudno oprzeć się wrażeniu, iż pomiędzy kolejnym kieliszkiem wódki, obgadywaniem brzydko ubranej kuzynki i podskakiwaniem w rytm „Przez twe oczy zielone” gubimy nieco sens całej sprawy. A co jeszcze smutniejsze – odnoszę wrażenie, iż nawet nowożeńcy zapominają „po co się tutaj dzisiaj zgromadziliśmy”.

Moralizatorsko na koniec rzeknę, że czasem warto jednak rozczarować matkę, ojca, teściową i psa sąsiada, i zrobić po swojemu, na przekór i do oporu według naszego gustu i muzyczne, i kulinarnego, i towarzyskiego. Bo co jak co, ale w końcu ślub bierze się (przynajmniej tego wszystkim nowożeńcom życzę) tylko raz w życiu.

Dominika W.

https://igimag.pl/2018/06/jak-slub-bez-ksiedza-l...