Nowy Ład w Mińsku Mazowieckim

Według alarmujących wyliczeń Związku Miast Polskich wprowadzone zmiany mogą oznaczać utratę płynności finansowej ok. 1/3 jednostek samorządu terytorialnego. Analiza dr. hab. Dawida Sześciło

Nikt chyba nie spodziewał się, że Polski Ład będzie manifestacją modelu państwa, który wspólnoty lokalne uważa za najważniejszego partnera władzy centralnej i motor rozwoju. Trudno było oczekiwać odwrotu od polityki nowego centralizmu, która od kilku lat prowadzi do konsekwentnego osłabiania samorządów [1].

Analiza dr. hab. Dawida Sześciło została opublikowana na stronie think tanku forumIdei Fundacji Batorego. Publikujemy za zgodą Fundacji.

Wszystkie przypisy na końcu tekstu.

Mimo całej tej wiedzy z pewnym zdumieniem czyta się dokument, który zdaje się nie zauważać istnienia drugiego po administracji centralnej kluczowego filara polskiej państwowości i systemu zarządzania publicznego, jakim jest samorząd. I nie chodzi tylko o to, że samo słowo „samorząd” pojawia się w ponadstustronicowym dokumencie zaledwie kilkanaście razy. Jeszcze ważniejszy jest jakościowy zwrot w myśleniu o państwie, gdzie impulsy rozwojowe i pomysły poprawiające życie obywatelek i obywateli mają płynąć niemal wyłącznie z centrum, zaś podmiotowość wspólnot lokalnych zostanie ograniczona do możliwości ubiegania się o dotacje z jednego z rozlicznych centralnie zarządzanych i uznaniowo dzielonych funduszy.

Długa droga od planów do konkretów
Wypada zacząć od ważnego zastrzeżenia. Polski Ład [2] (podobnie jak Krajowy Plan Odbudowy[3]) na razie pozostaje papierowym wyrazem pewnych intencji, zamiarów i planów, które mogą, ale wcale nie muszą zostać przekute na rzeczywistość. Dyskusja na ich temat jest potrzebna i uzasadniona, ale z wyraźnym zastrzeżeniem, że droga od ogólnego projektu politycznego do realnych zmian może być długa i wyboista. Być może w polskiej praktyce politycznej zbyt wiele uwagi poświęcamy tego typu strzelistym aktom woli, a zbyt mało ich późniejszej realizacji. Tak było z zapomnianą Strategią Odpowiedzialnego Rozwoju (tzw. planem Morawieckiego), która odegrała swoją rolę jako akt mający świadczyć o wizjonerstwie władzy, po czym została odłożona na półkę – zarówno przez jej twórców, jak i szerszą publiczność. Polski Ład może spotkać podobny los, szczególnie zważywszy na niepewną sytuację polityczną i brak stabilnej większości parlamentarnej.

Pamiętajmy również, że publikacji Polskiego Ładu nie towarzyszyła prezentacja konkretnych projektów legislacyjnych ujawniająca ich szczegóły. Tymczasem ostateczna ocena wielu propozycji będzie zależała od konkretnych rozwiązań przyjętych w regulacjach wdrażających. Wtedy poznamy też rzeczywisty bilans korzyści i strat po stronie samorządów, jak i innych aktorów. Niezbędny jest zatem obywatelski monitoring wdrażania Polskiego Ładu. https://oko.press/polski-lad-czyli-samorzad-jako...

Premier zapowiada dobrobyt, my mówimy "sprawdzam". Obietnice z pakietu 10 ustaw

Na stronach rządowych pojawił się kalkulator Polskiego Ładu i można sprawdzić, kto zyskuje, a kto traci na proponowanej rewolucji podatkowej. Sprawdziliśmy. Ci, którym postanowiono podatki podwyższyć, na zachód od Odry uznani byliby za biedaków. 10 projektów w 100 dni zmieni sytuację materialną wielu osób w Polsce.

10 ustaw w 100 dni - tak szybko rząd planuje wprowadzenie zmian w podatkach, czy prawie budowlanym
Przy wykorzystaniu kalkulatorów rządowego i prywatnego policzyliśmy, kto skorzysta, a kto straci
Straty zaczną się już od poziomu zbliżonego do niemieckiej płacy minimalnej
W jednym z wyliczeń jako zysk podatników analitycy rządowi uznali brak straty dzięki wspólnemu rozliczeniu
Więcej takich informacji znajdziesz na stronie głównej Onet.pl
Płaca minimalna w Niemczech wynosi od 2021 roku 1 614 euro miesięcznie, czyli 1 221 euro na rękę. W przeliczeniu na złotego to 5,45 tys. zł netto. W Polsce rząd chce teraz podatki podwyższyć dla wszystkich, którzy zarabiają więcej od tej kwoty. I sugeruje, że takie osoby powinny się podzielić z biedniejszymi.Zgodnie z obliczeniami kalkulatora Polskiego Ładu na stronie podatki.gov.pl tracić zaczynają ci, którzy mają wynagrodzenie 12,8 tys. zł brutto. Porównaliśmy te wyliczenia z tym, co podaje najpopularniejszy kalkulator płac w polskiej sieci - wynagrodzenia.pl firmy Sedlak&Sedlak - i sytuacja wygląda trochę mniej różowo. Straty na nowym opodatkowaniu zaczynają się już od 8 tys. zł brutto, czyli przy wynagrodzeniu (bez PPK) 5,73 tys. zł netto. To zaledwie o 280 zł więcej od niemieckiej płacy minimalnej.
https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/prawo-i-podatk...

“Unijne dopłaty tylko dla prawdziwych rolników. Kościół bez pieniędzy z Unii?” – alarmowały niedawno nagłówki portali informacyjnych. Chodzi o rozporządzenie Parlamentu Europejskiego, dotyczące zmian we Wspólnej Polityce Rolnej. Zgodnie z projektem od 2023 roku zmieniłyby się kryteria przyznawania dopłat – pobieraliby je tylko aktywni rolnicy, którzy naprawdę uprawiają ziemię.

Według raportu “Polska Wieś 2020” Fundacji na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, w Polsce zarejestrowano około 1,3 miliona gospodarstw, ale aktywnych jest zaledwie 150-170 tys. Posiadacze niewielkich działek dzierżawią je bezumownie prawdziwym rolnikom, a zamiast czynszu pobierają dopłaty do upraw, wypłacane przez UE. Tam gdzie popyt na ziemię jest największy, pobierają i dopłaty, i czynsz.

Nie podpisują umów, bo – zgodnie z obowiązującymi już teraz przepisami – dopłaty przysługują producentom rolnym, a nie posiadaczom ziemskim. Proceder ten jest powszechny, ale wszyscy udają, że go nie ma.

Najczęściej właścicielami wydzierżawianej bezumownie ziemi są byli rolnicy lub ich spadkobiercy. Ale nie tylko. Jak pisała na łamach “Wyborczej” Krystyna Naszkowska, dziennikarka od lat pisząca o polskiej wsi, to samo robią także księża. Potwierdza to prof. Jerzy Wilkin, współautor raportu „Polska Wieś 2020”.

„Kościół być może jest najbardziej nieuprawomocnionym biorcą dopłat.

Na pewno większość proboszczów posiadających ziemię rolniczą i pobierających płatności unijne, to nie są aktywni rolnicy. W obecnych warunkach trudno byłoby sobie wyobrazić księży (poza nielicznymi wyjątkami), godzących pracę duszpasterską, w tym też nauczanie w szkołach, z absorbującą pracą rolnika. Należąca do Kościoła ziemia jest więc wydzierżawiana (na ogół nieformalnie), bądź leży odłogiem, co obserwuję chociażby w mojej okolicy” – mówi prof. Wilkin w rozmowie z OKO.press.

PiS przeciwny zmianom
Dzierżawienie ziemi bez umowy jest patologią, na której traci polskie rolnictwo. Prawdziwi rolnicy na wydzierżawione w ten sposób grunty nie mogą brać dopłat unijnych, krajowych dopłat do paliwa i materiału siewnego oraz ubezpieczyć upraw. W konsekwencji, gdy na przykład powódź pustoszy pola, pomoc od państwa dostaje nie rolnik, który stracił źródło dochodu, tylko właściciel zalanej ziemi.

Jak tłumaczy OKO.press Jarosław Kalinowski, europoseł PSL, który jest inicjatorem zmian w unijnym prawie, w takiej skali problem występuje tylko w Polsce. Polskie ministerstwo rolnictwa jest jednak przeciwne zmianom w systemie dopłat. Dlaczego?

“Rząd PiS jest przekonany, że posiadacze ziemi rolnej to ich elektorat i że blokując te zmiany zdobędą większe poparcie” – mówi OKO.press Kalinowski.

Czy stanowisko PiS-u jest także efektem lobbingu Kościoła katolickiego? Sprawdziliśmy, jak dużo Kościół ma do stracenia i czy naprawdę reforma odetnie go od unijnych środków.