13.12.2021
Mińsk opowiada najciekawsze wydarzenia ze swojej – bagatela – sześciowiekowej historii. Brzmi jak legenda… Z tą różnicą, że opowieść o naszym mieście to nie fantazja, lecz fakty historyczne. Z tego też względu niniejsza pozycja może być czytana zarówno przez młodzież, jak i nieco starsze pokolenie.
Czas i miejsce wydarzeń oraz imiona bohaterów nie są przypadkowe. Akcja rozgrywa się w parku – najbardziej reprezentacyjnej części miasta. Być może pod urokiem tego miejsca i okoliczności urodzinowej (miasta i dzieci) dochodzi do spotkania rodzeństwa Em z sympatycznym starszym panem – Mińskiem Mazowieckim. W wyniku tego niezwykłego spotkania rozwija się niesamowita dysputa historyczna na temat losów miasta. Głównym narratorem jest sam Mińsk. Dobrze zna swoja historię, co nie powinno dziwić. Ale też w znakomity sposób tę wiedzę przekazuje swoim milusińskim słuchaczom. Uwzględnia przy tym tematy zainicjowane przez dzieci. Opowieści je zaciekawiają, inspirują i wciągają do dyskusji historycznej.
To niezwykłe spotkanie jest okazją do poznania dziejów miasta. I skupmy się na tym właśnie aspekcie. Gawędy o przeszłości grodu nad Srebrną wciągają dwójkę rodzeństwa. Jedenastoletni mińszczanie dysponują już pewną wiedzą o swoim mieście, ale podjęty dialog znacznie ją uzupełnia. Dzieci ze szczerą otwartością chłoną ciekawostki historyczne i z fascynacją zagłębiają się w przeszłość swoich rodzinnych stron – i to tak odległą. Walor edukacyjny opowieści wzbogaca słownictwo, dla nich dotąd nieznane. Znajdujemy wyjaśnienie chociażby takich terminów, jak: lokacja, fara czy prowincja.
Tę niezwykłą i rozwijającą się narrację historyczną rozpoczyna refleksja nad początkami miasta. Poznajemy rycerza Janusza vel Jana z Gościańczyc i jego zacnych potomków na czele ze Stanisławem Mińskim, podkanclerzym koronnym króla Zygmunta III Wazy. Omawiane są też początki pierwszej mińskiej parafii i burzliwe dzieje jej świątyni, dziś sanktuarium Matki Boskiej Hallerowskiej. Dlaczego obecny „biały” kościół związany był z synem słynnego kompozytora Stanisława Moniuszki i generałem Józefem Hallerem? Zainteresowanych zachęcam do lektury tego wydawnictwa. W nim bowiem zawarte są ponadto inne wątki historyczne, ciekawe nie tylko dla młodego czytelnika. Opowieści brzmią jak legendy. Z tą różnicą, że każdy podjęty temat jest zgodny z faktami historycznymi. Dlatego te ciekawostki z przeszłości wciągają do dyskusji z Mińskiem Minię i Minka. Nie jest to więc monolog starszego Pana, wręcz przeciwnie – dynamiczny i z niezwykłą lekkością poprowadzony dialog dzieci zafascynowanych historycznymi opowieściami o Mińsku w XVII i XVIII stuleciu. Narracja obejmuje także kolejne dwa stulecia. Interesujący jest fragment dotyczący sławnych mińszczanek z tego ostatniego okresu, m.in. opowieści o Zuzannie Małyszczyckiej (bo takie nazwisko nosiła, a nie Małaszczycka – jak błędnie podają uliczne tablice informacyjne), Kornelii Skrodzkiej i Leokadii Lipskiej – mińskich siłaczkach, dzięki którym powstała i przez wiele dziesięcioleci funkcjonowała pierwsza w naszym mieście księgarnia i czytelnia, którą założono w 1885 r. Istnienie tej ważnej dla mieszkańców placówki upamiętnia okolicznościowa tablica umieszczona na budynku przy ul. Warszawskiej. W opowieści nie pominięto również osoby mińskiej Konopnickiej, czyli Michaliny Szczepankowskiej z domu Chełmońskiej, nauczycielki i autorki wielu poczytnych wierszy dla dzieci. Jej grób znajduję się na mińskim cmentarzu parafialnym. Bardzo ciekawie też przedstawia się historia o willach trzech lekarzy, a już quiz o mińskich szkołach podstawowych może być dobrym przykładem zainteresowania historią także wśród sympatycznych jej oponentów.
W opowieściach Mińska Mazowieckiego przewija się wiele innych interesujących tematów, o których celowo już nie wspominam. Chcę bowiem zachęcić Czytelnika do wnikliwej lektury tej niezwykłej publikacji.
dr Janusz Kuligowski
Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Fotopia i jest już dostępna w mińskich księgarniach.
Zamówienia hurtowe: tel. +48 607 221 522, e-mail: info@fotopia.com.pl
