Dr Maciej Gdula o badaniach socjologicznych w Miastku

„Portrety polityczne mieszkańców Mazowsza” to temat, w którym toczyła się dyskusja na kolejnym z cyklu spotkań Klubu Obywatelskiego w Mińsku Mazowieckim. Gościem był socjolog dr hab. Maciej Gdula, który po wyborach parlamentarnych w 2015 roku, przeprowadził badania w jednym z niewielkich miast w województwie mazowieckim, gdzie bardzo doby wynik wyborczy osiągnęło Prawo i Sprawiedliwość. W miejscowości, której na potrzeby raportu nadano nazwę Miastko, przeprowadzono wywiady biograficzne z grupą mieszkańców, następnie pytano ich o głosowanie, zachowując przy tym anonimowość tych osób.

Impulsem dla nas, aby pojechać do niewielkiej miejscowości, było przeświadczenie, że nie wszystko, co się w przestrzeni publicznej mówi, jest źródłem poparcia dla PiSu. - rozpoczął dr Gdula. - Zaplanowaliśmy nasze badanie, aby zacząć rozmowę nie od dyskusji dotyczącej rządów PiS, PO itd., tylko prosiliśmy naszych badanych na początek o to, aby opowiedzieli nam o swoim życiu. Dopiero potem rozmawialiśmy o polityce. Chcieliśmy sprawdzić jak widzą sytuację w swoim mieście przez pryzmat własnych doświadczeń.

Gość spotkania mówił m.in. o źródle antyelitaryzmu tak głośno podnoszonego przez rządzących i ich zwolenników. Napięcia spowodowane niechęcią do elit są dwojakiego rodzaju, wynikają np. z  podziałów klasowych, ale nie ekonomicznych. Jest w części społeczeństwa przekonanie, że elity trzeba kontrolować i rozliczyć. A tą jedną osobą poza podejrzeniem jest Jarosław Kaczyński, który celowo znajduje się poza strukturą: nie jest ani ministrem, ani Marszałkiem Sejmu, ani prezydentem, czy premierem. On siedzi na Nowogrodzkiej i na wszystko patrzy, a gdy trzeba, wychodzi i rozlicza. Powielaną teorią jest np. to, że na PiS głosowali ludzie społecznie wykluczeni.  Większość badanych w Miastku mówiła, że żyło im się dobrze, ale może być jeszcze lepiej. Twierdzili, że państwo polskie na to stać. Nie wygra się wyborów, krytykując wzrost aspiracji wyborców. Tu powracamy do pojęcia elit. Wyborcy PiS są przez polityków tej partii dopieszczani, czują się wywyższeni ponad zdegenerowane w ich odczuciu elity, ale też ponad „patologię”.

Podczas dyskusji pojawiało się wiele pytań, m.in. o to jak zrozumieć wyborców i jakie wnioski wyciągnąć z badania w Miastku. Jakie znaczenie mogą mieć relacje polityki z kościołem? Czy przy dokonywaniu wyborów podczas głosowania w 2015 r. duże rolę odgrywał wątek smoleński?

 Badania zespołu dr. Macieja Gduli postawiły zaskakującą diagnozę. Co z nich wynika dla partii politycznych i czy zostaną powtórzone po wyborach parlamentarnych w 2019 r.? Odpowiedzi można szukać w relacji video ze spotkania pod linkiem www.facebook.com/ko.minskmazowiecki

Zachęcamy też do zapoznania się z publikacją, która stała się niezwykle popularna w kręgach polityków Dobra zmiana w Miastku. Neoautorytaryzm w polskiej polityce z perspektywy małego miasta (wspólnie z Katarzyną Dębską i Kamilem Trepką, 2017).

mat. KO Mińsk Mazowiecki
fot. M. Łodyga